Beograd, gusht 2025 – Ajri i kryeqytetit serb nuk është i rënduar vetëm nga vapa e gushtit, por edhe nga gazi lotsjellës, tymi i gomave të djegura dhe klithmat e protestuesve. Serbia po përjeton një nga momentet më të trazuara të dekadës së fundit, ku rruga është kthyer në arenën kryesore të betejës politike.
Si nisi gjithçka
Nëntori i vitit 2024 shënoi kthesën fatale: shembja e çatisë së stacionit hekurudhor në Novi Sad, që mori jetën e 16 personave. Tragjedia nuk u pa vetëm si aksident, por si simbol i korrupsionit dhe papërgjegjësisë së pushtetit. Nga dhimbja lindi një revoltë e gjerë qytetare – fillimisht studentore, më pas gjithëpopullore. Protestat shpërthyen në mbi 200 qytete.
Protesta që s’po shuhet
Pas gati një viti, lëvizja ka marrë një formë tjetër. Në vend të marshimeve paqësore, Serbia po sheh përplasje të ashpra. Në Beograd, Novi Sad, Nish e Kragujevac, policia përdor gaz lotsjellës dhe topa uji, ndërsa protestuesit kundërpërgjigjen me gurë e koktej molotovi. Bilanci është i rëndë: dhjetëra të lënduar çdo natë dhe arrestime masive.
Qeveria në mbrojtje
Presidenti Aleksandar Vučić e quan protestën “puç të sponsorizuar nga jashtë” dhe refuzon çdo hap drejt zgjedhjeve të parakohshme. Dorëheqja e kryeministrit në janar dhe krijimi i qeverisë së re nuk e shuajtën zjarrin. Për qytetarët, ky ishte vetëm një rotacion brenda të njëjtës elitë.
Ndërkombëtarët: të shqetësuar, por të pafuqishëm
BE, Këshilli i Europës dhe organizatat ndërkombëtare për të drejtat e njeriut kanë kritikuar përdorimin e tepruar të forcës. Thirrjet për dialog janë të shumta, por në terren realiteti është një tjetër: qytetarët nuk i besojnë institucioneve, ndërsa pushteti e sheh çdo kritikë si kërcënim.
Zëri i qytetarëve
Një studente nga Universiteti i Beogradit, që marshon çdo ditë me pankartën “Nuk kemi frikë”, thotë:
“Ne jemi brezi që s’ka çfarë të humbë. Kemi rroga të ulëta, korrupsion të lartë dhe një shtet që na gënjen. Protestojmë sepse nuk duam të ikim jashtë – duam ta ndryshojmë Serbinë këtu.”
E ardhmja e pasigurt
Çfarë do të ndodhë? Serbia ndodhet midis dy rrugëve: ose do të gjejë një zgjidhje politike me zgjedhje të lira dhe kompromis, ose dhuna do të bëhet gjuhë e përditshme e rrugës. Për momentin, as pushteti nuk tërhiqet, as protestuesit nuk dorëzohen./Alb’swiss TV/
